URTEB Uluslararası Rekabet ve Teknoloji Birliği
Türkiye’nin sınır güvenliğini koruma maksadıyla Suriye’de terör örgütlerine yönelik gerçekleştirdiği harekatların yurt içi varlıklarda bozulma oluşturmadığı ve direncin kanıtlandığı görüldü.
Türkiye’nin sınır güvenliğini koruma maksadıyla 2016’dan bu yana Suriye’de terör örgütlerine yönelik gerçekleştirdiği harekatların yurt içi varlıklarda bozulma oluşturmadığı ve direncin kanıtlandığı görülürken, Barış Pınarı Harekatı‘nda da kur ve borsa tarafında oynaklığın sınırlı kalacağı tahmin ediliyor.
Türkiye, sınır güvenliğini koruma, bölgeye barış ve huzuru getirmek amacıyla 2016’dan bu yana Suriye’de terör örgütlerine yönelik Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı ve Barış Pınarı olmak üzere 3 harekat gerçekleştirdi.
Bunlardan ilki olan Fırat Kalkanı Harekatı kapsamında, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) tarafından Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) mensupları ile birlikte 24 Ağustos 2016’da saat 04.00 itibarıyla Suriye’nin kuzeyine yönelik operasyon başlatıldı.
Suriye’nin Türkiye sınırındaki Cerablus bölgesinde yürütülen Fırat Kalkanı Harekatı’nda, 5 Eylül 2016’da terör örgütü DEAŞ’ın Türkiye sınırıyla teması kesilerek Azez-Cerablus hattı birleştirildi. 29 Mart 2017’de dönemin başbakanı Binali Yıldırım, Fırat Kalkanı Harekatı’nın bittiğini duyurdu.
Fırat Kalkanı Harekatı’nın devreye alındığı 24 Ağustos 2016’da, dolar/TL’nin günü yüzde 0,05’lik kayıpla 2,95 seviyelerinden tamamladığı görüldü. Harekatın başladığı 22-25 Ağustos 2016 döneminde dolar/TL 2,92’ye kadar gerilerken, 2016’nın ağustos ayında kurda yüzde 1’lik düşüş yaşandı.
Borsa tarafına bakıldığında, BIST 100 endeksinin 24 Ağustos 2016’da her ne kadar günü yüzde 1,6’lık düşüşle 76.116,31 puandan tamamlasa da sonraki iki günde kayıplarını telafi etmesi dikkati çekti. Aylık bazda ise 2016’nın ağustos ayında yüzde 0,75 yükseliş kaydeden BIST 100 endeksi, 76.000 seviyelerinde dengelendi.
Bu sonuçlar; Fırat Kalkanı Harekatı kapsamında dolar/TL’nin düşüş eğilimine girdiğini, BIST 100 endeksinin ise ilk etapta negatif tepki verse de sonraki günlerde kayıplarını kazanca çevirdiğini ortaya koydu.
Zeytin Dalı Harekatı’nda borsa rekor kırdı
Fırat Kalkanı Harekatı’ndan yaklaşık bir sene sonra, bölgede güvenlik ve istikrarı sağlamak maksadıyla TSK tarafından Suriye’nin kuzeybatısında yer alan Afrin’de 20 Ocak 2018 saat 17.00’den itibaren Zeytin Dalı Harekatı başlatıldı.
Türkiye’nin, uluslararası hukuk kuralları doğrultusunda ve meşru müdafaa hakkı çerçevesinde Suriye’nin toprak bütünlüğüne saygılı olarak icra ettiği harekat sonucunda, 18 Mart 2018 itibarıyla Afrin kontrol altına alındı.
Zeytin Dalı Harekatı sürecinde de borsa ve kur tarafında pozitif fiyatlamalar olması dikkati çekti.
Harekatın hafta sonu başlaması nedeniyle piyasadaki fiyatlamalar 22 Ocak 2018’e taşınırken, BIST 100 endeksi, bu tarihte günü yüzde 1,81’lik artışla tamamladı ve yükseliş trendini sürdürerek 29 Ocak’ta 121.531,50 puanla tarihi zirvesini gördü. Endeks, Ocak 2018’de aylık bazda ise yüzde 3,64 değer kazandı.
Dolar/TL ise 22 Ocak 2018’de yüzde 0,9 gerileyerek 3,7742’den kapanış gerçekleştirirken, takip eden günlerde de düşüş eğilimini sürdürdü ve 3,71 sınırına kadar indi. Dolar/TL’nin Ocak 2018’de aylık bazdaki düşüşü ise yüzde 0,91 oldu.
Kur ve borsada oynaklık sınırlı kalabilir
Hudutların güvenliğini sağlamak, sınırların güneyinde bir terör koridoru oluşturulmasını engellemek, milli güvenliğe tehdit oluşturan terör örgütlerini etkisiz hale getirmek ve yerinden edilmiş Suriyelilerin topraklarına dönüşleri için uygun şartları sağlamak maksadıyla Barış Pınarı Harekatı dün saat 16.00’da uygulanmaya başladı.
Harekatın duyurulmasının ardından BIST 100 endeksi yüzde 2,2 değer kaybederken, bugün de düşüş eğiliminin sürdüğü görülüyor. Öte yandan, dolar/TL tarafında da dün yüzde 0,7’lik yükseliş yaşandığı, bugün de 5,88 seviyelerinin test edildiği görüldü.
Uzmanlar, önceki harekat süreçlerine bakıldığında, ilk andaki negatif etkilerin kısa sürdüğünü ve TL varlıklarda pozitif fiyatlamaların öne çıktığını belirterek, bu durumun kur ve borsa cephesinde dayanıklılığın bir kanıtı olduğunu söyledi.
Önceki sınır ötesi harekatlardan farklı olarak ABD Başkanı Donald Trump’ın, gelecek yıl ABD’de gerçekleştirilecek başkanlık seçimi ve azil sürecinin baskısı altında iç siyasete yönelik verdiği mesajların öne çıktığını ifade eden uzmanlar, küresel piyasalarda da ticaret savaşı endişeleriyle oynaklığın fazla olduğu bir dönemden geçildiğine dikkati çekti.
Uzmanlar, ABD ile Çinli yetkililer arasında bugün başlaması beklenen ticaret müzakerelerinin para politikaları ve ekonomik aktiviteye ilişkin beklentiler üzerinde belirleyici olabileceğini, bu nedenle piyasaların gündeminin odağında yer aldığına işaret ederek, Türkiye’nin bölgede güvenliği sağlamak için attığı adımların, piyasalar tarafından anlık tepkiler dışında kısa ve orta vadede pozitif karşılanmasının beklenebileceğini söyledi.
