Gümrük Kanunu taslağı hakkında görüş ve değerlendirmeler (6)

Sevgili okuyucular, incelemelerimizde son olarak “İzin” , “Beyanın kontrolü sonucunda bulunan vergi farklılıklarına uygulanacak cezalar” ile “Gümrük müşavirlerinin sorumlulukları” başlıklarına değineceğiz.

İzin

MADDE 156: (1) İşleme rejimleri ile ilgili usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca belirlenir.

(2) Dahilde veya hariçte işleme rejimi, geçici ithalat rejimi veya nihai kullanım rejiminin kullanılması ile işleticinin gümrük idaresi olduğu durumlar haricinde antrepoların işletilmesi izne tabidir. Bu fıkrada belirtilen rejimlerden bir veya daha fazlasının kullanılması veya depolama yerlerinin işletilmesi için gerekli şartlar verilen izinde belirtilir.

(3) Geriye dönük izin (…)

MADDE 156: 156/3 Dahilde veya hariçte işleme rejimi, geçici ithalat rejimi veya nihai kullanım rejiminin kullanılması ile işleticinin gümrük idaresi olduğu durumlar haricinde, antrepoların işletilmesi için geriye doğru izin verilebilmesi ciddi suiistimallere ve haksızlıklara sebep olabilecektir. Bu maddenin tüm yükümlüler için ve suiistimale izin vermeyecek şekilde yeniden düzenlenmesi gereklidir.

Beyanın kontrolü sonucunda bulunan vergi farklılıklarına uygulanacak cezalar

MADDE 218: (1) Serbest dolaşıma giriş rejimi veya kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak yapılan muayene, denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda, alınması gereken ithalat vergilerinin beyana göre hesaplanan ithalat vergilerinden fazla olması halinde fark ithalat vergilerinin yanı sıra vergi farkının üç katı para cezası uygulanır. Ancak farklılığın laboratuvar tahlili sonrasında ortaya çıkması durumunda ceza, vergi farkının bir katı kadar uygulanır.

(3) Yukarıda belirtilen aykırılıkların gümrük idaresi tarafından tespit edilmesinden önce beyan sahibi tarafından bildirilmesi durumunda ilgili fıkralara göre hesaplanan cezalar yüzde on beş oranında uygulanır.

MADDE 218: Maddedeki, ‘’birinci ila üçüncü ve beşinci fıkralara göre verilen cezalar 224üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen miktardan az olamaz.’’ hükmü bazen ağır bir ceza oluşturmaktadır.

Örneğin menşe belgeleri için yatırılan damga vergisinin KDV matrahına sehven dahil edilmemesi neticesinde, oluşacak ceza ile beyannamenin çok kalemli olması durumunda, her kalem için 100,00 TL ceza yazılması durumunda oluşacak ceza miktarı arasında çok fark olabilmektedir. 218. Maddedeki bahsedilen ibarenin kaldırılmasının uygun olacağını düşünmekteyiz.

Ayrıca üçüncü fıkranın “Yukarıda belirtilen aykırılıkların gümrük idaresi tarafından tespit edilmesinden önce beyan sahibi tarafından bildirilmesi durumunda ilgili fıkralara göre hesaplanan cezalar ödenmez; sadece beyanname tescil tarihinden itibaren ödenmesi gereken vergi farkı ve vergi farkının gecikme faizi uygulanır.” Şeklinde değiştirilmesi de uygun olacaktır.

Gümrük müşavirlerinin sorumlulukları

MADDE 209: (1) Gümrük müşavirleri, yüklendikleri görevleri bu göreve yakışır bir şekilde özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmek ve mesleğin gerektirdiği saygı ve güvene uygun biçimde davranmak ve meslek kurallarına uymakla yükümlüdürler.

(2) Gümrük beyannamesi veya beyanname kabul edilen diğer belgeler ile yeniden ihracat beyanını veya bildirimini imzalamış olanların vergi kaybına neden olan durumu bildiği veya bilmesi gerektiği hallerde, bunlar bağlı bulundukları tüzel kişilikle birlikte gümrük idaresince alınan vergiler yönünden müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. Bu hallerde, ilgili gümrük müşavirinin kişisel cezai sorumluluğu saklı kalmak kaydıyla, işlemi yapan kişi ile birlikte tüzel kişilik de gümrük idaresince verilen para cezaları yönünden müteselsilen sorumludur.

Madde 209: Burada gümrük müşavirinin kişisel cezai sorumluluğu zaten saklı kalmaktadır. Bir kusuru varsa ilgili firma tazminat talep edecektir. Kaçakçılık Kanunu açısından ise şayet suçlu görülürse, ilgili maddenin ön gördüğü para cezasını ödeyecektir.

Bir de müteselsilen vergilerden sorumlu olmak demek, bir koyundan birden fazla post çıkarmak demektir. Bu düzenleme meslek mensuplarını ciddi şekilde tehdit altında bırakacaktır. Bu nedenle bu konunun yeniden yazılmasında fayda görüyorum.

AHMET ÖZENALP

Bursa OSB (Organize Sanayi Bölgesi) Denetim Kurulu Üyesi
URTEB (Uluslararası Rekabet ve Teknoloji Birliği) Genel Başkanı