URTEB Uluslararası Rekabet ve Teknoloji Birliği
Rekabet.net sordu, Ahmet Özenalp cevapladı.
Geçen hafta haber sitelerinde karşılaştığımız, haber bültenlerine konu olan, Rusya ve Ukrayna’dan geri gelen domatesler iç piyasaya mı sunuluyor? Bu konuyla ilgili yasal mevzuat nedir?
Ukrayna, Türkiye’den gelen 38 ton domatesi iade etti | NTV
https://www.ntv.com.tr › Ekonomi Haberleri
5 gün önce – Ukrayna, Türkiye’den getirilen 38 ton domatesin ‘sağlığa zararlı madde içerdiği’ gerekçesiyle iade etti.
Rusya’dan sonra Ukrayna da domatesleri iade etti: Sağlığa zararlı …
https://tele1.com.tr/ukrayna-domatesleri-turkiyeye-iade-etti-sagliga-zararli-madde-icer...
20 Mar 2019 – Ukrayna, Türkiye’den getirilen 17,2 ton domatesin sağlığa zararlı madde içerdiği gerekçesiyle ülkeye girişine izin vermedi.
Ukrayna, Türkiye’den gelen 38 ton domatesi iade etti | soL Haber Portalı
https://editor.sol.org.tr/…/ukrayna-turkiyeden-gelen-38-ton-domatesi-iade-etti-262259
5 gün önce – Ukrayna Devlet Gıda Güvenliği ve Tüketiciyi Koruma Servisi’nden yapılan açıklamada, Ukrayna’nın Nikolayev ve Dnipro illerinde Türkiye’den …
Rusya’da sonra Ukrayna da domatesleri Türkiye’ye iade etti!
https://www.abcgazetesi.com/rusyada-sonra-ukrayna-da-domatesleri-turkiyeye-iade-et...
20 Mar 2019 – Rusya 60 yon domatesi Türkiye’ye iade etmesinin ardından; Ukrayna da Türkiye’den getirilen 17,2 ton domatesin; sağlığa zararlı madde …
Değerli Rekabet.net okuyucuları,
Geçtiğimiz haftalarda birçok yazılı ve sözlü basında “Rusya’dan sonra Ukrayna’da domateslerimizi iade etti” şeklinde bir haber okuduk. Bu haber sonrası birçok mail aldım. Soru şu; “Orada zararlı olan şey bize neden yediriliyor? Bunlar nasıl geri gelir ve piyasaya sürülür? Bunu yapanlar vatan hainidir.”
Yazın bu tür haberler çoğalıyor. Basından buna benzer haberleri daha sık okuyoruz. AB’den geri gelen alfatoksinli biber, üzüm… Mevsimine göre her çeşit ürünün geri geldiğini okuduğumuz oluyor.
Geri gönderilen meyve sebze gerçekten bize yediriliyor mu?
Ben işin prosedürü bilen biri olarak, geri gönderilen milli mallarımıza üzülmekle beraber, piyasaya sürülmesi konusunda çok endişe etmem. Bilirim ki beni koruyan bir mevzuat vardır. Onu bu ülkenin vatansever bürokratı, namusuyla uygularsa hiç sorun olmayacaktır. İhracat ürünlerinin geri dönen ürünlerine bitkisel ve gıda oluşuna göre uygulanacak yönetmelik vardır. İşlemler bu yönetmeliğe uygun yürütülür. Aşağıdaki yönetmeliğin 9. maddesini ve onu takip eden ilgili fıkraları okuduğunuzda sizin de benim gibi endişelerinizin kaybolacağına inanıyorum.
“BİTKİSEL GIDA VE YEMİN İHRACATINDA SAĞLIK SERTİFİKASI DÜZENLENMESİ VE İHRACATTAN GERİ DÖNEN ÜRÜNLER İÇİN UYGULAMA YÖNETMELİĞİ”
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: 25.11.2011 tarih ve 28123 sayılı R.G.
İhracattan Geri Dönen Ürünler
MADDE 9 – (1) İhraç edilen ürünlerin çeşitli nedenlerle geri dönmesi durumunda:
a) İlgili gümrük müdürlüğünden il müdürlüğüne hitaben yazılmış uygunluk talep yazısı,
b) İhracata ilişkin gümrük beyannamesi,
c) Varsa, ihracat aşamasında Bakanlığımızdan alınmış sertifika veya sertifikalar,
ç) Ürüne ait çıkış faturası,
d) İthal edilen ürünün ihraç edildikten sonra geri dönmesi halinde gümrüğe yazılan ithalat uygunluk yazısı,
talep edilir.
(2) Belgelerin tamamlanmasının ardından ihracattan geri dönen ürünün, geri dönme nedeni de dikkate alınarak ihraç edilen ürünle aynı olduğuna dair tespit yapıldıktan sonra ürün resmi kontrole tabi tutulur. İnsan, hayvan ve bitki sağlığı açısından tehlike oluşturacağı düşünülen veya şüpheli hallerde üründen numune alınır.
(3) Resmi kontrol sonucunda Türk gıda veya yem mevzuatına uygun olan ürünlerin piyasaya arz edilmek üzere yurda girişine izin verilir. Sadece etiket bilgilerinden kaynaklanan bir uygunsuzluk tespit edilmesi durumunda ise ek-4’te yer alan Etiket Taahhütnamesi alınarak ürünlerin yurda girişine izin verilir. Bu ürünler etiket bilgileri Türk gıda veya yem mevzuatına uygun hale getirildikten sonra piyasaya arz edilebilir.
(4) Resmi kontrol sonucunda Türk gıda veya yem mevzuatına uygun olmadığı tespit edilen ürünler hakkında firma bilgilendirilir. Firmanın yazılı talebi doğrultusunda aşağıdaki tedbirlerden bir veya birkaçı uygulanır:
a) Sağlık için tehlike oluşturanlar hariç, kanun hükümlerine uygun olmayan ürünler; alıcı ülke mevzuatına uygun olması ya da alıcı ülkeye ürünle ilgili açıklamalar yapılması ve alıcı ülkenin kabul etmesi durumunda yeniden ihraç edilebilir.
b) İhracattan geri dönen ürün özel işleme tabi tutulacaksa yurda girişine izin verilebilir. Yurda girişine izin verilen ürün özel mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Türk gıda veya yem mevzuatı veya gönderileceği ülkenin şartları ile uyumlu hale getirilmesi için seyreltme hariç, uygun olması durumunda dekontaminasyon dahil, bir kereye mahsus işlenir veya işleme tabi tutulabilir. Bakanlık, üreticiye/ihracatçıya veya ürünü işleyecek fiziki, asgari teknik ve hijyenik şartları uygun başka bir firmaya ait işletmede gerçekleştirilen özel işleme tabi tutma işleminin kendi kontrolü altında ve ulusal kurallara uygun olarak gerçekleştirilmesini sağlar. İş ve işlemler tamamlandıktan sonra ürünün Türk gıda veya yem mevzuatına uygunluğu kontrol edilir. Uygun olan ürünlerin piyasaya arzına izin verilir. Uygun olmayan ürünlerin ilk kullanım amacı dahilinde piyasaya arzına izin verilmez.
c) İlgili mevzuatında belirtilen şartları karşılaması halinde, ürün özelliği ve kullanım amacı dikkate alınarak ürünün ilk kullanım amacı dışında başka bir kullanım amaçlı yurda girişine izin verilebilir. Bu durumda ihraç edilen gıdanın tekrar gıda, yemin ise tekrar yem veya yemin gıda olarak kullanım amaçlı yurda girişine izin verilmez.
ç) Bu maddenin (a), (b) ve (c) bentlerine göre değerlendirilmesi mümkün olmayan ürünler, Bakanlık gözetiminde işletmeci tarafından imha edilir.”
Görüldüğü gibi yurt dışından geri gönderilen ihraç ürünleri elini kolunu sallayarak ülkeye giremiyor. Konuyla ilgili geri gönderiliş nedeni başta olmak üzere, tekrar analiz ve araştırmaya tabi tutulup, gerekli önlemler alındıktan sonra yapılması gereken işleme izin veriliyor.
Saygılarımla,
Ahmet Özenalp
Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri
Uluslararası Rekabet Ve Teknoloji Birliği (URTEB) Genel Başkanı
Bursa Organize Sanayi Bölgesi (BOSB) Denetim Kurulu Üyesi
